مسأله مهدى موعود - صلوات اللّه علیه - بیشتر از این جنبه مطرح است که او حکومت واحد جهانى اسلامى تشکیل خواهد داد، و یا حکومتهاى شرک ، کفر و طغیان به دست او از بین رفته و حکومت توحید و عباد اللّه الصالحین به جاى آنها خواهد نشست . و به عبارت دیگر، آیات :
(وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِى الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ اَنَّ اْلاَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الْصّالِحُونَ)⁽¹⁵⁹⁾

و:(هُوَ الَّذِى اَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ...)⁽¹⁶⁰⁾

که تا به حال به صورت وعده مانده اند، توسط وى پیاده خواهند شد.
در باره این مطلب ، دو حدیث با دو عبارت از رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله و سلّم نقل شده و ما ابتدا آن دو را نقل و ترجمه مى کنیم و سپس به محلهاى آنها در کتب برادران اهل سنّت اشاره خواهیم کرد.
ناگفته نماند که : نتیجه این بحث و ارتباط آن با بحثهاى قبل اعتقاد به زنده بودن امام زمان - صلوات اللّه علیه - است ؛ زیرا وقتى ثابت گردید آن حضرت نهمین فرزند امام حسین علیه السّلام است و ثابت گردید که وى در سال 255 هجرى از مادرى به نام ((نرجس )) متولد شده است و ثابت گردید که او حکومت جهانى واحد تشکیل خواهد داد و هنوز تشکیل نداده و آیات قرآنى و وعده حتمى حضرت نبى اکرم صلّى اللّه علیه و آله و سلّم به صورت وعده باقى مانده است ، پس ناچار باید معتقد شد که آن حضرت به قدرت خدا زنده و غایب است و هر وقت که خدا خواست ظهور فرموده و حکومت فوق را به وجود خواهد آورد.
به عبارت دیگر: مهدى موعود علیه السّلام همان ذخیره خداست که در آینده ، حاکمیت کامل اسلام با ظهور او تحقق خواهد پذیرفت ؛ چنانکه عقیده قطعى ما شیعیان ، زنده بودن آن حضرت است .
1 - ((قالَ رَسُولُ اللّهِ صلّى اللّه علیه و آله و سلّم لَنْ تَنْقَضِى اْلاَیّامُ وَاللّیالِى حَتّى یَبْعَثَ اللّهُ رَجُلاً مِنْ اَهْلِ بَیْتِى یُواطِئُ اِسْمُهُ اِسْمِى

یَمْلاُها قِسْطاً وَعَدْلاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَجَوْراً)).
یعنى :
((روزها و شبها به پایان نرسند تا اینکه خداوند مردى از اهل بیت مرا که نامش نام من است مبعوث کند، او زمین را پر از عدل و داد مى کند چنانکه از ظلم و ستم پر شده باشد)).
2 - ((قالَ رَسُولُ اللّه صلّى اللّه علیه و آله و سلّم لَوْ لَمْ یَبْقَ مِنْ الدُّنْیا اِلاّ یَوْمٌ واحِدٌ لَطَوَّلَ اللّهُ ذلِکَ الْیَوْمَ حَتّى یَبْعَثَ فِیهِ رَجُلاً مِنْ وِلْدِى

یُواطِئُ اِسْمُهُ اِسْمِى یَمْلاُها عَدْلاً وَ قِسْطاً کَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً)).
یعنى :
((آمدن مهدى موعود چنان قطعى و حتمى است که اگر از عمر دنیا نماند مگر یک روز، خداوند آن روز را طولانى گرداند تا در آن روز، مردى از فرزندان مرا برانگیزد که نامش نام من است زمین را پر از عدل و داد خواهد کرد چنانکه از ستم و ظلم پر شده باشد)).
کلمه ((یملا الارض قسطاً)) که عبارت اخراى تشکیل حکومت جهانى است در همه روایتها و کتابهایى که ذیلاً اشاره مى شود، موجود است :
1 - مسند امام احمد بن حنبل ، ج 3 در صفحات 17، 27، 28، 36، 37، 52 و 70 از صحابى کبیر ابو سعید خدرى .
2 - اسد الغابه ابن اثیر، ج 1، ص 557 در حالات جابر بن ماجد صدفى عن قیس عن جابر صدفى عن ابیه عن جدّه .
3 - مستدرک حاکم ، ج 4، در آخر کتاب : الفتن و الملاحم ، ص 557، از ابو سعید خدرى با دو سند.
4 - تلخیص ذهبى ، پاورقى مستدرک با دو سند فوق (ج 4، ص 557)
5 - سنن ابى داوود، ج 2، کتاب المهدى ، ص 422 از على علیه السّلام و عبداللّه بن عمر و از ابو سعید خدرى با سه سند.
6 - سنن ابن ماجه ، ج 2، کتاب الفتن ، باب خروج المهدى ، ص 1366 از عبداللّه بن عمر.
7 - نور الابصار شبلنجى ، فصل تتمة فى الکلام على اخبار المهدى ، ص 170 از على علیه السّلام و ابو سعید خدرى و حذیفة بن یمان و جابر بن عبداللّه . و نیز از صواعق ابن حجر، تواتر حدیث را نقل مى کند.
8 - سنن ترمذى ، ج 4، کتاب الفتن ، باب 52 (ماجاء فى المهدى ) ص 505 از عبداللّه بن عمر با دو سند.
9 - صواعق محرقه ابن حجر، باب : خصوصیاتهم الدالة على عظیم کراماتهم ، ص 235 از على علیه السّلام و ابن عباس و در ص 161 ذیل آیه دوازدهم از آیات نازله در شأ ن اهل بیت علیهم السّلام تا ص 165 با شش طریق .
10 - تذکره سبط ابن جوزى ، فصل فى ذکر الحجة المهدى ، ص 326 از على علیه السّلام و عبداللّه بن عمر.
11 - البدء والتاریخ ، تأ لیف : ابن زید بلخى ، ج 1، الفصل السابع ، ص 62 از ابن مسعود.
12 - معجم کبیر طبرانى ، ج 10، ص 78 از ابن مسعود با سه سند و از عبداللّه بن عمر با چهار سند.
13 - فتوحات مکیّه ابن عمر بن محى الدین ، ج 3، باب 366، ص 106 به طور ارسال مسلّم .
14 - مطالب السئول ابن طلحه ، باب ثانى عشر، ص 125 از ابوسعید خدرى و عبداللّه بن مسعود.
15 - تذکره قرطبى ، باب منه آخر فى المهدى و صفته ، ص 615 از ابوسعیدخدرى .
16 - ذخائر العقبى ، ص 136 از على بن هلال از پدرش .
17 - فرائدالسمطین ،ج 2،ص 310،ح 561ازابوسعیدوعبداللّه بن عباس .
18 - الفتن والملاحم ابى الفداء، ج 1، فصل فى ذکر المهدى ، ص 25 از حجّاج .
19 - فصول المهمّه ابن صبّاغ ، فصل ثانى عشر، از عبداللّه عمر وابن مسعود.20کنزالعمال ، حدیث 38653 از ابوسعید خدرى و نیز در احادیث دیگر از على علیه السّلام و ابن مسعود و غیره .

 
سیدعلى اکبر قرشى